Paolo Ciani spreekt: “Een decreet van slogans en daden als institutionele wraak”

De vice-president van de Pd-Idp-groep
"Dit decreet is een repressieve, ideologische en ineffectieve maatregel. Het is niet alleen gezond verstand dat het zegt, het zijn de gegevens die het zeggen: het vermenigvuldigen van misdaden is nutteloos. In plaats van oplossingen te vinden, wijzen ze naar een vijand en zeggen: maak je geen zorgen, we stoppen ze in de gevangenis!"

Paolo Ciani, nationaal secretaris van Democrazia Solidale, vicevoorzitter van de Pd-Idp-fractie in de Kamer van Afgevaardigden. Zijn toespraak in de Kamer was een krachtige j'accuse tegen het idee van veiligheid dat de Italiaanse regering in verschillende decreetwetten heeft vastgelegd... Veiligheid is een zeer ernstige zaak, een van die onderwerpen die "in het belang van de staat" zijn en als zodanig zonder propagandistische aspecten behandeld moeten worden. En in een land van georganiseerde misdaad is het belangrijk om positief over veiligheid te spreken. Maar, zoals velen van ons de afgelopen dagen in de Kamer hebben gezegd, is dit een repressieve, ideologische en ineffectieve maatregel. Wéér een vlaggenschipwet van deze regering, met een zeer duidelijke propaganda-intentie, die Italianen wil laten geloven dat veiligheid wordt opgebouwd met repressie, angst, meer straffen en meer gevangenisstraffen. Er zijn 14 nieuwe strafbare feiten en 9 nieuwe verzwarende omstandigheden ingevoerd; afwijkende meningen zijn gecriminaliseerd, geweldloos passief verzet is gelijkgesteld aan vormen van gewelddadig protest. Maar ik vraag me af: waar is het bewijs dat een dergelijke aanpak criminaliteit vermindert? Het is niet alleen het gezond verstand dat dat zegt, het zijn de gegevens, de studies, de cijfers: het is zinloos om misdrijven en verzwarende omstandigheden te vermenigvuldigen, vooral als we niet ingrijpen op de dieperliggende oorzaken, van sociale en economische aard, die aan de basis liggen van de ontberingen. Laten we denken aan het "Caivano-decreet "; een jaar na de inwerkingtreding ervan spreken de gegevens duidelijk: het aantal jeugdigen in jeugdinrichtingen is met 48% toegenomen, een dramatische toename die de toch al kritieke omstandigheden in die structuren verder heeft verslechterd. En we hebben het over kinderen... Wat is er nog meer nodig om de regering te laten inzien dat de repressieve aanpak niet werkt? Het is slechts een manier om het stof onder het tapijt te verbergen. Dit is geen veiligheid: het is institutionele wraak, het is angst verheven tot een systeem, het is zwakte vermomd als kracht.
Meer repressie, meer straffen en meer gevangenisstraffen: dat is de lijn van rechts . Tot wie spreekt het in dit land? Hij spreekt iedereen aan, maar doet dat met populisme en onoprechtheid. In de Kamer riep een collega van FdI: " We luisteren niet naar de 'hermelijnen', we luisteren naar het volk ". Ze zei dit verwijzend naar al degenen die de maatregel hadden bekritiseerd. Maar afgezien van de minachting voor cultuur en experts, is de vraag slecht gesteld. Is er iemand die het eens is met oplichting, zakkenrollen, mishandelingen, rellen? Ik denk het niet... het probleem zijn de voorgestelde oplossingen. Omdat dit gedrag na drie jaar regeren nog steeds wijdverbreid is, doen ze mensen geloven dat ze het zullen oplossen met meer straffen en meer gevangenisstraf. In plaats van oplossingen te vinden, wijzen ze naar een vijand en zeggen: maak je geen zorgen, we stoppen ze in de gevangenis! Ze treden op met maatregelen die niets anders doen dan bestaande problemen en toch al ernstige situaties verergeren: het Veiligheidsdecreet wordt ingevoegd in een context waarin gevangenissen instorten en degenen die ons besturen zouden dat moeten weten. De cellen zijn overvol, het onderwijs is onvoldoende, de toegang tot werk en opleiding is ernstig belemmerd. Ernstige gezondheidsproblemen, gevangenen met meervoudige verslavingen en anderen met psychiatrische problemen. En de zelfmoordcijfers geven ons een nog dramatischer beeld: 88 zelfmoorden in de gevangenis in 2024, het hoogste aantal in de afgelopen 30 jaar, al 32 in 2025. Zelfmoorden komen niet alleen voor onder gevangenen: ze worden ook gerekend tot het gevangenispersoneel, een teken van een versleten, geërgerd systeem. En toch, geconfronteerd met deze kritieke kwesties, knijpt de regering een oogje dicht en kiest nog steeds de weg van strengere straffen, de weg van meer gevangenissen. Deze maatregel is slechts een nieuw onderdeel van een repressieve mozaïek die rechts voortzet: het versterken van repressie, het verzwakken van rechten, het omzetten van rechtvaardigheid in straf. Ze maakt propaganda door opzettelijk de fundamentele beginselen van onze Grondwet te negeren, bijvoorbeeld door systematisch misbruik te maken van nooddecreten, waardoor de rol van het parlement wordt uitgehold en de ruimte voor democratisch debat tot een minimum wordt beperkt. Dit is geen bijwerking, maar een concrete politieke keuze: het is de wil om een vijand te vinden waarnaar we kunnen wijzen, met de geruststelling dat die gevangen zal worden gezet. Ze noemen veiligheid wat in werkelijkheid controle, machtsconcentratie en inperking van democratische ruimte is.
De toenmalige minister van Binnenlandse Zaken van de PD, Marco Minniti, die nog niet door het pad van Meloni was getroffen, zei: veiligheid is een links woord. Maar welke veiligheid? En wat is er nog over? Veiligheid zou ieders woord moeten zijn. Maar waar is de veiligheid wanneer elke drie dagen een van onze medeburgers sterft op het werk, of liever, sterft door werk? Waar is de veiligheid wanneer een jonge vrouw, dochter, partner, echtgenote, op straat, op het werk, op school wordt lastiggevallen of zelfs bruut wordt vermoord door een man? Waar is de veiligheid wanneer kinderen sterven van honger en dorst op een paar kilometer van onze kust? Wat is de veiligheid waar in grote delen van het land handelaren worden gewurgd door afpersing? Minister Nordio heeft vrouwen immers zelf opgeroepen zich te verschuilen in de kerk of in de apotheek als ze worden vervolgd door gewelddadige mannen. Met andere woorden, ze moeten het maar uitzoeken... Het lijkt er bijna op dat het woord veiligheid wordt gebruikt wanneer het uitkomt, als een loze slogan, misbruikt en gebruikt als wapen tegen: staken en de weg blokkeren voor een fabriek die brand pleegt, wordt een misdaad. Maar creëert schieten of een weg blokkeren meer onzekerheid? Veiligheid is iets anders: het is sociale rechtvaardigheid, het is cohesie, het is eenheid, het is eerlijkheid. Het is een verlichte buurt, een functionerende school, een open ontmoetingsplek in de buitenwijken, een gewone baan. Het is cultuur en onderwijs. Wat voor soort veiligheid onderdrukt jongeren die demonstreren voor het recht op een toekomst, voor het recht om schone lucht in te ademen, om op een gezonde planeet te leven? In plaats van naar hen te luisteren, criminaliseert deze regering hun kreet en behandelt hen als een bedreiging. En hoe zit het met de migranten die vastzitten in reanimatie- en administratieve detentiecentra, achtergelaten in structuren die maar al te vaak plaatsen zijn van misbruik, schendingen van mensenrechten, wanhoop? Op die plaatsen is de enige manier om gehoord te worden de stilte van een hongerstaking, het negeren van gegeven bevelen. En deze regering heeft ervoor gekozen ook dit te straffen. Maar in welke rechtsstaat wordt iemand die vreedzaam protesteert tegen onrecht behandeld als een crimineel?
Is er nog iets anders? Ik wil ook één aspect benadrukken: de rol van de politie. Rechts zegt: wij staan aan hun kant (en laat het maar voor zich spreken of zegt expliciet dat wij ertegen zijn). Dat accepteer ik niet. Door mensen in de gevangenis te blijven zetten, steun je de Penitentiaire Politie, die toch al ernstig onderbezet is, niet. Net zoals het autoriseren van wapenbezit, zelfs als ze niet in dienst zijn, de agenten niet helpt. Bovenal is het niet goed om sociale conflicten te vergroten en de politie te vragen deze te onderdrukken. Dan is er nog wat de wet met betrekking tot de geheime diensten voorschrijft: naast het verplicht stellen van samenwerking, in afwijking van de vertrouwelijkheidsbeperkingen, van de betrokkenen (bijvoorbeeld universiteiten en ziekenhuizen) die verplicht zijn om mee te werken (in wezen het overhandigen van gegevens en informatie!), worden er bepalingen ingevoerd die bepalen dat de geheime diensten toestemming kunnen krijgen om bepaalde handelingen te verrichten die normaal gesproken een misdrijf zouden vormen. We hebben het over misdrijven zoals deelname aan subversieve verenigingen, rekrutering met het oog op terrorisme, waaronder internationaal terrorisme, en gewapende bendes, het leiden en organiseren van verenigingen met het oog op terrorisme, waaronder internationaal terrorisme of ondermijning van de democratische orde, en het aanzetten tot het plegen van terroristische misdrijven of misdaden tegen de menselijkheid. Zijn we er zeker van dat dit allemaal om veiligheid draait? Maar vooral: wiens veiligheid?
Veiligheid en sociale en burgerrechten. Volgende maand, op 8 en 9 juni, stemmen we over de vijf referenda die over deze kwesties gaan. De staatstelevisie, die op papier een publieke dienst zou moeten zijn, heeft de referenda praktisch genegeerd, terwijl er mensen zijn, zoals Senaatsvoorzitter Ignazio La Russa, die opschepte dat hij campagne had gevoerd voor het niet-stemmen... Het is onaanvaardbaar, maar niet verrassend. We hebben het over een regering die voortdurend haar toevlucht neemt tot vertrouwen, naast het voortdurend aannemen van decreetwetten, de rol van het parlement ondermijnt en democratisch debat vermijdt. Er is een oorverdovende stilte ontstaan rond de referenda, een ware verstikking van het publieke debat. Wanneer de publieke omroep en televisie – die een plek van vrije en meervoudige informatie zou moeten zijn – gereduceerd wordt tot een overheidsmegafoon, staan we duidelijk voor een diepe democratische crisis. Maar ook hier maakt het allemaal deel uit van hetzelfde plan: deelname beperken, afwijkende meningen onderdrukken. En het is duidelijk dat stemmen het beste middel is om dit alles tegen te gaan. Uitoefening van ons recht en onze morele plicht: stemmen is de hoeksteen van de democratie, het is de reden waarom democratie kan bestaan. De Italiaanse Republiek is gebaseerd op participatie, "de soevereiniteit behoort toe aan het volk ". En toch lijkt stemmen, met deze regering, waar het op één na hoogste ambt van de staat mensen expliciet uitnodigt om niet naar de stembus te gaan, een daad van verzet te zijn geworden. Het recht dat het "volk" aanspreekt, wil de mensen de belangrijkste kracht ontnemen die ieder mens in een democratie heeft: het stemrecht. De referenda die op 8 en 9 december worden gehouden, gaan over rechten, werk, burgerschap en de toekomst. Ze gaan over het soort land dat we willen opbouwen. Gaan stemmen is een gebaar van verantwoordelijkheid; het is een manier om te zeggen dat democratie ons aangaat en, bovenal, dat we het willen.
l'Unità